De Sprout Challenger50-lijst noemtde vijftig meest uitdagende, innovatieve bedrijven van Nederland. Deze ondernemers zijn vernieuwend, trekken zich niets aan van hoe dingen ‘horen’, nemen risico’s voor lief en proberen marktaandeel af te peuteren van de gevestigde orde.
4Silence
Ysbrand Wijnant (44) en Eric de Vries (45)
Wat: betonnen elementen die verkeersgeluiden reduceren
Wie wordt uitgedaagd: de markt van stil asfalt en geluidswallen
Sinds: oktober 2012
Omzet 2013: 200.000 euro
Medewerkers: 2
De techniek van een panfluit op het wegdek toepassen. Akoestiek wetenschapper Ysbrand Wijnant kwam op het idee toen provincie Gelderland hem vroeg mee te denken over een oplossing voor verkeerslawaai. Wijnant ontwierp een betonblok met relatief simpele gleuven dat de herrie vanaf de weg naar boven afbuigt.
Toen het revolutionaire idee bleek te werken, bracht kennisbank Twente Wijnant snel in contact met ervaren wegenbouwer en ondernemer Eric de Vries. Hun eerste zet was wereldwijd patenten aanvragen, vanuit het Twente Technology Fund waren daar tonnen mee gemoeid. ‘Dit is de derde oplossing voor geluidsoverlast van verkeer wereldwijd’, legt de Vries uit. ‘Het is goedkoper en mooier dan dure geluidswallen en stukken duurzamer dan geluidsabsorberend, stil asfalt.’
Inmiddels laten twee pilotprojecten bij Rijkswaterstaat en de provincie Gelderland geluidsreducties zien tot meer dan drie decibel. Dat is een halvering van het lawaai. ‘In heel Europa moet de geluidsoverlast worden teruggedrongen, dus de belangstelling is groot’, vertelt de Vries. Hij praatte al in Dublin, Turijn en Moskou. De grootste hobbel is wetgeving, daarom richt 4Silence zich nu eerst op een goed eindproduct voor Nederland. Opschalen is daarna geen probleem, de betonblokken worden gemaakt en gelegd met bestaande technieken.
Flipit
Jochem Vroom (31) en Jelle van der Bij (32)
Wat: zo veel mogelijk consumenten helpen geld te besparen
Wie worden uitgedaagd: giganten als Vouchercloud en het Amerikaanse Retailmenot
Sinds: juni 2013
Omzet 2013: ruim twee miljoen euro
Medewerkers: 58
Toen Jochem Vroom en Jelle van der Bij via hun websites gadgetsvergelijking.nl en kortingscode.net de populariteit van coupons ontdekten, gingen ze puur voor groei. In een kerk in het Amsterdamse Sarphatipark bouwden ze met een team van 58 man en een gemiddelde leeftijd van 26 jaar, het bedrijf Imbull. ‘In die tijd doken veel whizzkids op het interessante verdienmodel van kortingscodes, maar zij verzilverden al snel. Wij hebben steeds verder geïnvesteerd’, vertelt Jochem Vroom.
Ruim een jaar geleden kozen ze voor Flipit als wereldwijde merknaam waar ze nog alle kanten mee op kunnen. ‘Ook als kortingscodes of coupons minder populair worden’, legt Vroom uit. Het tegendeel is overigens aan de hand. Zeker Nederlanders zoeken online heel veel naar kortingen. Als Flipit bezoekers geen kortingen kan bieden, geeft de website informatie over de betreffende winkel of tips voor besparingen.
Met klanten als Bol.com, Hema en Zalando bedienen de jongens nu 50.000 bezoekers per dag. Om dat dit jaar nog te verdubbelen, proberen ze offline winkels als Praxis en Ikea te interesseren voor het aanbieden van online kortingscoupons. ‘Als die partijen internet echt serieus gaan nemen, zie ik daar een grote markt voor.’
Gitlab
Dmitriy Zaporozhets (26) en Sytse Sijbrandij (35)
Wat: open source versiebeheersoftware met betaalde ondersteuning en extra features
Wie worden uitgedaagd: bestaande softwarebedrijven die nog geen open source aandurven
Sinds: 2013
Omzet 2013: vertrouwelijk
Medewerkers: 4
Hoe kunnen we online met klanten aan dezelfde programma’s en documenten werken en ze toch veilig afschermen voor de buitenwereld? De Oekraïner Dmitriy Zaporozhets kreeg die vraag vanuit de software consultancy. Hij begon zonder budget zelf aan een programma en zette dat online, in de hoop dat andere mensen mee zouden denken.
Dat lukte. De code ging als een sneeuwbal de wereld over en bereikte de Nederlander Sytse Sijbrandij, die er brood in zag. ‘Ik mailde Zaporozhets dat ik me fulltime wilde storten op de commercialisering. Hij vond het goed.’ Gitlab werkt, ongebruikelijk voor een software bedrijf, met een open core model.
De kern van het versiebeheersysteem is gratis toegankelijk, voor 24-uurs ondersteuning moet worden betaald, net als voor de Enterprise Editie met extra features. Slechts honderd van de 100.000 gebruikers werken met deze variant, maar dat vindt Sijbrandij geen probleem. ‘Gitlab moet dé standaard oplossing voor versiebeheer worden’, legt hij uit.
‘De gratis gebruikers zorgen voor naamsbekendheid en innovatie. Vooral die groep willen we dus laten groeien.’ Gitlab bereikte al vijf van de Fortune 100 bedrijven. Zaporozhets is inmiddels ook fulltime co-founder van Gitlab.
McNetiq
Edwin van der Heide (52) en Bas Gravendeel (57)
Wat: magneetverankering met veiligheidsmeter
Daagt uit: aanbieders die werken met traditionele bevestigingstechnieken
Sinds: Juni 2013
Omzet 2013: 80.000 euro
Medewerkers: 2
Wetenschapper Bas Gravendeel en marketeer Edwin van der Heide delen een passie voor magneten, ontdekten ze tijdens een ontmoeting op een diner van het Innovatieplatform. Ze besloten er samen iets mee te doen. Kleefklimmen tegen een stalen wand, was dat niet iets?
‘Pas toen het product af was, bleek er geen vraag naar’, vertelt Van der Heide. ‘Alleen de tijdelijke magneetverankeringen waren interessant voor de markt, als alternatief voor lassen of boren.’ De mannen ontwikkelden meetapparatuur om de veiligheid te garanderen en hingen met hun bedrijf McNetiq dit jaar hun eerste magneetsteigers op de chemische tanks van Dow Chemical in Terneuzen.
Een behoorlijke revolutie, volgens Van der Heide. Inmiddels heeft Europees steigermarktleider Layher zich al aan McNetiq verbonden en volgt binnenkort een pitch in de Rotterdamse haven. ‘Mijn taak is het om een markt te ontwikkelen. Best lastig, want magneten roepen niet meteen een gevoel van veiligheid op. Het product vliegt dus niet vanzelf over de toonbank.’
Monyq
Igor Kluin (41) en Marc van Putten (41)
Wat: handige dingen voor je financiën
Daagt uit: de banken en de financiële industrie
Sinds: oktober 2013
Omzet 2013: 0
Medewerkers: 5
Omdat Igor Kluin de energiemarkt al had wakker geschud met Qurrent, opperde iemand om dat ook eens met de financiële wereld te proberen. Dat idee bleef hangen. “Mensen vinden het vaak naïef omdat je die markt niet kán veranderen”, vertelt Kluin.
“Misschien hebben ze gelijk, maar dat maakt het des te belangrijker.” Kluin dacht aan een eigen bank met handige tools voor de zelfstandigheid van klanten, maar bleef haken op alle vereiste regelingen. Pas op vakantie in Sardinië bedacht hij dat die bank helemaal niet nodig was.
Alleen de tools aanbieden was makkelijker en bovendien onafhankelijk. Het ging hem immers alleen maar om het mondiger maken van consumenten. Hij belde de basisschoolvriend met wie hij altijd al wilde ondernemen: Marc van Putten, werkzaam in de financiële wereld.
Met een groepje family and friends als investeerders (“ik wil betrouwbare, kritische geluiden dichtbij me hebben , zo weet ik dat ze betrokken blijven”) ontwikkelden ze een app om financiële documenten makkelijk op te slaan en een pinpas die je budgetten in de gaten houdt. In een paar maanden zaten ze op duizend gratis gebruikers. De betaalde features volgen later.
Nederland Isoleert
Raoul Kiksen (33) en Rogier van Driessen (39)
Wat: mensen helpen met energiebesparing door middel van isolatie
Daagt uit: particulieren (om direct te isoleren) en isolatiebedrijven (om te versnellen)
Sinds: 6 september 2012
Omzet 2013: miljoenen
Medewerkers: ongeveer zestig
Raoul Kiksen had niets met isolatie. Tot hij hoorde dat na 35 jaar na-isoleren van woningen nog miljoenen huizen gedaan moeten worden. Hij dook in de cijfers en concludeerde: dit is krankzinnig. Zo overtuigde hij ook zijn huidige compagnon. Dit niet sexy product heeft een proactieve aanpak nodig, besloten ze.
Ze gingen langs de deuren en begonnen voordelige collectieven met een verhaal over het waarom in plaats van het hoe. Een pilotproject in maart 2012 toonde aan dat samenwerken met isolatiebedrijven waarschijnlijk zou leiden tot slechte klantenservice en dito marges. Dus sloegen de mannen zelf busjes, boren en aanhangers in en namen personeel aan.
Op 6 september van dat jaar gingen ze met twaalf mensen van start. “Ons team is veruit het belangrijkst”, vertelt Kiksen. Nog steeds besteedt hij zo’n vijf uur per week aan recruiten. “Alle neuzen staan bij ons dezelfde kant op: in tien jaar tijd moet Nederland geïsoleerd zijn. In het oude tempo zou dat nog vijftig jaar duren.”
Nederland Isoleert is inmiddels het derde isolatiebedrijf van Nederland en werd al partner van Essent, Stichting Doen en Stichting Natuur & Milieu.
Pluplus
Jorik Bremer
Wat: pakketbezorging binnen twee uur, vooral vanuit fysieke winkelcentra
Daagt uit: de online markt voor pakketbezorging, zoals Bol.com en Wehkamp
Startdatum: begin 2014
Omzet 2013: vertrouwelijk
Medewerkers: 0
In 2013 lieten Nederlanders via online winkels 180 miljoen pakketten versturen. In 2025 zal dat verdubbeld zijn. Verkeerd of te laat bezorgde pakketjes zorgen voor ontevreden klanten die niet snel terug zullen komen. Pakketjes bezorgen binnen twee uur kan altijd, denkt Jorik Bremer, als je er maar de goede technologie voor hebt.
Met zijn bedrijf Pluplus ontwikkelde hij hiervoor een API: een systeem dat communiceert met koeriers. Zij staan standaard binnen twee uur op de stoep en rekenen vaak dezelfde prijs als andere bezorgers. Onafhankelijke koeriers kunnen reageren als klanten via Pluplus een bestelling doen.
Op basis van hun prijs en rating krijgen zij de klus toegewezen. Ze halen de bestelling zelf op en gaan op weg naar het bezorgadres. Ondertussen kan de klant het pakketje op Google Maps volgen. Pluplus werkte al voor de ondernemers in winkelcentra van Corio, zoals het Utrechtse Hoog Catherijne en Alexandrium in Rotterdam. Parcel International is aandeelhouder van Pluplus.
Tiqets
Christiaan Solcer (31) en Luuc Elzinga (37)
Wat: marketing en verkoop van lokale entertainment via grote reisorganisaties
Daagt uit: de lokale entertainmentbranche
Sinds: 1 januari 2014
Omzet 2013: vertrouwelijk, nog geen winst
Medewerkers: 9
Hoe gaaf zou het zijn als je tijdens je vakantie in Londen het concert van die ene band kan zien? Of een belangrijkste sportwedstrijd van de lokale sportclub? Luuc Elzinga en Christiaan Solcer zien met Tiqets de link tussen de reisbranche en lokale entertainment als het gat in de markt.
“Wij doen met lokale aanbieders van entertainment hetzelfde als booking.com deed met de hotelbranche,” vertelt Elzinga. “Wij verzamelen al het entertainment wereldwijd en bieden het aan via onze partners. Net voor je vakantie ontvang je bijvoorbeeld een mail van KLM de écht leuke dingen om te doen op je bestemming.”
Dankzij connecties in investeerdersland, sleepten de ondernemers de eerste vier ton al binnen voordat ze officieel van start gingen. Ze hebben dertig contracten op zak met onder meer KLM, D-Reizen, een Russische organisatie waarbij 25.000 reisbureaus zijn aangesloten en Franse hotelketens met meer dan 1200 locaties.
Elzinga denkt daarom voor eind 2015 al aan een omzet van 150 miljoen. “Dat lijkt misschien megalomaan, maar de markt is ook gigantisch.”
Zorgvoorelkaar
Patrick Anthonissen (38) en Mathijs Huis in ’t Veld (34)
Wat: online marktplaats voor vrijwillige en professionele hulp
Daagt uit: de verzorgingsstaat
Sinds: 2011
Omzet: vertrouwelijk
Medewerkers: 8
Toen de snelle groei van zijn bedrijf I-deal Overstock stagneerde, krabde Patrick Anthonissen zich achter de oren. Hij vroeg zich af waar hij het allemaal voor deed en brainstormde met gelijkgestemden over nieuwe businessmodellen. ‘We ontdekten dat de zorgkosten de afgelopen tien jaar met honderd procent zijn toegenomen. Hetzelfde staat de komende 25 jaar te gebeuren met tachtigplussers. We moeten dus weer gaan zorgen voor elkaar, maar hoe gaan we dat doen?’
Met drie compagnons lanceerde Anthonissen in 2011 Zorgvoorelkaar: een online marktplaats voor de zorg. De vraag is afkomstig van particuliere hulpbehoevenden en organisaties, het aanbod van vrijwillige en professionele zorgverleners. Gemeentes en zorg- en welzijnsorganisaties betalen om het concept lokaal uit te rollen.
Zorgvoorelkaar.com heeft al meer dan 10.000 gebruikers in 25 gemeentes. Eind dit jaar moeten dat 35 gemeentes zijn, over vijf jaar heel Nederland. Anthonissen: ‘Ik wil dat mensen bij tweedehands spullen denken aan Marktplaats en bij hulp aan Zorgvoorelkaar.’
Meer Challengers 2014? Bekijk ze alle 50
Gepubliceerd in Sprout