Gepubliceerd in Down to Earth Magazine. Brood is ons meest weggegooide voedsel. Wat kunnen we tegen die verspilling doen? Heel veel, blijkt tijdens een rondje langs verschillende broodexperts. “Brood is energie. Gooi het daarom in de broodbak!” De oproep staat op de site van de Rotterdamse gemeente. In de stad staan zo’n 130 bakken waar inwoners hun broodresten in kunnen gooien. Het brood wordt vergist tot ‘groene energie’. “Van één brood kun je een ledlamp maar liefst 5 dagen laten
Lees verder
Gepubliceerd in Mens en Natuur. Met al dat leven bóven de grond zou je de schepsels daaronder bijna vergeten. Een kwart van de biodiversiteit bevindt zich in de aarde en helpt ook het bovengrondse leven. Als het ecosysteem gezond is, tenminste. Hoe staat het met het bodemleven in Nederland? Als je in een willekeurig weiland in Nederland een schep in de grond steekt, kom je dan een worm tegen? Misschien denk je van niet. Weilanden staan immers niet bekend om
Lees verder
Gepubliceerd in Trouw. Struiken, bomen en poeltjes op het weiland zijn niet erg efficiënt. Toch doen verenigde boeren in de Friese Wouden al decennialang hun best ze te behouden. Jappie Hooisma’s elzentakken zijn eigenlijk te lang. Ze steken een beetje uit over de draden die hij heeft gespannen langs het weiland. Dat doen ook de bloeiende rozen- en vlierstruiken die zich ertussen hebben gewrongen. “Ik heb het hier anderhalf jaar geleden nog helemaal netjes gesnoeid”, zegt boer Hooisma. “Maar het
Lees verder
Gepubliceerd in Vrij Nederland. Ze halen landbouwgrond uit de markt, beginnen samen een Herenboerderij of planten heggen langs boerenakkers. Op allerlei manieren helpen burgers om landbouw natuurvriendelijker te maken. Wat kunnen zij beter dan de overheid of de boer zelf? Dit jaar lieten vier boeren hun land bewerken door stichting Hoopheggen, die het Nederlandse landschap milieuvriendelijker wil maken door het planten van heggen. Ze kregen vrijwilligers op bezoek die tientallen meters heg aanlegden langs de weilanden. Met minstens vier verschillende
Lees verder
Voor de Vereniging Beheerders Monumentale Kerkgebouwen maakte ik samen met geluidstechnicus Jochem van Rijs de podcastserie Kerken van ons allemaal. Ik ga er langs bij verschillende kerken en kijk hoe betrokkenen - dat zijn lang niet alleen meer gelovigen - zoeken naar nieuwe manieren om deze indrukwekkende maar ook dure gebouwen overeind te houden. Beluister de serie op https://open.spotify.com/show/0pc2WEX3itQ7H8KCzuQ8Eb.
Lees verder
Gepubliceerd in Trouw. De kringloop van plastic sluiten, dat wil Infinity Recycling. Het fonds doet dat door kleine producenten van tweedehands olie te koppelen aan grote investeerders en petrochemiereuzen. Van oud plastic kun je weer nieuwe olie maken. Enkele kleine bedrijven doen dit al, maar weten hun tweedehands olie nog niet goed te verkopen aan de volgende grote schakel. Dat zijn de petrochemiereuzen die olie verwerken tot plastic, lijm, kleding en medicijnen. Bij hen kom je als nieuwe leverancier niet
Lees verder
Gepubliceerd in Vrij Nederland. Bouwen met tweedehands bouwmaterialen kán, maar kost wel behoorlijk wat arbeidskracht. Dat hoeft geen probleem te zijn, vinden de architecten van Superuse. Als de overheid maar eens zou helpen met de juiste belastingen. Jochem Kromhout ziet er niet uit als een typische bouwvakker. Met een gele helm op zijn blauwe haar loopt hij in opwaaiend stof door een gestript oud buurthuis in Den Bosch. Alleen wat palen en stukjes muur staan nog overeind. Hier komt zijn
Lees verder
Gepubliceerd in Trouw. Als een ondergrondse schimmelnetwerk haalt De Clique organisch afval op en laat dat verwerken tot nieuwe, eetbare producten. ‘Bedrijven zijn erg blij met onze lokale bitterbal.’ Oud brood wordt vers brood. Uit koffiedik komen oesterzwammen. Gemberresten maken gemberlimonade. Sinaasappelschillen vormen de basis van etherische oliën. En verreweg het meeste organische restafval zet De Clique om in compost. Het zijn misschien geen baanbrekende voorbeelden van opnieuw gebruikte reststromen, maar dat vindt oprichter Anja Cheriakova ook niet zo belangrijk.
Lees verder
Gepubliceerd in het FD. Een kleine CO2-voetafdruk, innovatie in eigen hand en een aansprekend verhaal. Circulaire productie op eigen bodem is een goede zaak, maar makkelijk is het niet altijd. ‘Vind hier maar eens een producent die 100% voor recycling gaat.’ Circulair fabriceren lijkt voor de meeste bedrijven in Nederland niet echt handig te zijn. In de eerste plaats omdat nieuwe grondstoffen vooralsnog goedkoper zijn dan gerecycled materiaal. Arbeidsuren uitbetalen in Azië scheelt ook bakken met geld, nog afgezien van
Lees verder
Gepubliceerd in Down to Earth Magazine. Zwerflandbouwers in Suriname hebben het moeilijk. Niet alleen omdat de regens steeds minder voorspelbaar worden, maar ook omdat nieuwe ‘kostgronden’ steeds moeilijker bereikbaar zijn. Landbouwinstituut Celos wil de afgelegen dorpen ondersteunen met nieuwe technieken. Maar het is nog zoeken naar een goede balans tussen wetenschap en eeuwenoude gebruiken. Kunstmest? Daar gaat Stella Banwarie niet aan beginnen. Met een Surinaams geruite doek om haar middel laat ze zien hoe zij haar plantjes goed laat groeien,
Lees verder